R Programlama Dili Nedir? Nasıl Kullanılır?

***SynaX*** · 04-Haziran-2025, 15:21

R programlama dili, istatistiksel işlemler ve grafikler için kullanılan açık kaynak kodlu ve çok popüler bir programlama dilidir. Daha çok veri bilimi ve makine öğreniminde kullanılır. Dünyanın dört bir yanından gönüllü geliştirici ekibi olan R çekirdek geliştirme ekibi tarafından yönetilmektedir. R, çok çeşitli istatistiksel ve grafiksel teknikler sağlar, ayrıca oldukça genişletilebilir bir dildir.

R Programlama Dilinin Tarihçesi:

R programlama dili, Yeni Zelanda’nın Auckland Üniversitesi’nde Ross Ihaka ve Robert Gentleman tarafından oluşturulmuştur. Şu anda R Geliştirme Çekirdek Ekibi tarafından geliştirilmektedir. R, aslında S programlama dilinin bir uygulamasıdır ve Scheme’den esinlenilen sözcüksel kapsam belirleme semantiği ile birleşimidir. Bu programlama dili ismini, kurucularının baş harflerinden almaktadır. İlk versiyonu 1995’te ve stabil beta versiyonu ise 2000 yılında piyasaya sürülmüştür.

R Programlama Dilinin Özellikleri

R; fonksiyonlar, döngüler, kullanıcı tanımlı fonksiyonlar, giriş çıkış olanakları ve çok daha fazlasını içeren iyi tanımlanmış ve etkili bir programlama dilidir.

R, hem güçlü hem de esnek bir dildir.

Etkili veri ve depolama olanakları vardır.

Veri analizi için grafiksel imkanlar sağlar.

Açık kaynaklı bir dil olduğu için öğrenmesi ve kullanması çok kolaydır.

Yorumlanan (Interpreted) ve nesne tabanlı bir dildir.

Matris aritmetiğini destekler.

Büyük/küçük harfe duyarlıdır.

Matematikçi ve veri madencileri arasında veri analizi için yaygın olarak kullanılmaktadır.

En Popüler Programlama Dilleri

Google Eğilimlerden gelen ham verilere dayanarak PYPL tarafından yapılan bu analize göre, R programlama dilinin bu büyük pastadan %3.72’lik bir pay aldığını görüyoruz. Gittikçe popülaritesinin artmasının en büyük sebebi ise günümüzde verilerin inanılmaz derece artış görmesidir. Bu alanda hala en iyisi Python olarak gösterilse de, R verinin analiz edilmesi kısmında birçok yönden Python’dan daha iyidir. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde, R programlama dilinin şuanki %3.72’lik payının yaklaşık olarak %15.7’lere çıkacağı tahmin edilmektedir.

R Kurulumu

Adım adım R, hem Windows hem de MacOS için nasıl kurulur, öğrenelim:

Windows:

İnternet tarayıcınızı açın ve www.r-project.org sayfasına gidin.

Sayfanın başında “Getting Started” bölümünden “download R” bağlantısına tıklayın.

Bir CRAN konumu seçin ve ilgili bağlantıya tıklayın.

“Download R for Windows” linkine tıklayın.

Daha sonra sayfanın üstünde “install R for the first time” linkine tıklayın.

Son olarak tekrardan, “Download R for Windows” linkine tıklayın ve dosya .exe formatında indikten sonra çalıştırıp yükleyebilirsiniz.

Mac OS X:

İnternet tarayıcınızı açın ve www.r-project.org sayfasına gidin.

Sayfanın başında “Getting Started” bölümünden “download R” bağlantısına tıklayın.

Bir CRAN konumu seçin ve ilgili bağlantıya tıklayın.

“Download R for (Mac) OS X” linkine tıklayın.

İndirilen dosyayı .pkg formatında kaydedip yükleyebilirsiniz.

Son olarak XQuartz’ı yükleyin.

RStudio Kurulumu

R’a ek olarak, RStudio kurmanızı şiddetle tavsiye ediyorum. Çünkü RStudio ile birlikte R öğrenimi ciddi anlamda daha kolay hale geliyor. Sizin için bir IDE görevi görüyor.

Adım adım RStudio hem Windows hem de MacOS için nasıl kurulur, öğrenelim:

Windows:

www.rstudio.com sitesine gidin ve “Download RStudio” butonuna tıklayın.

Open Source Edition sütununun altında bulunan “Download RStudio Desktop” linkine tıklayın.

Sırada size “Choose your version of RStudio” diye bir ekran çıkacak.

Bilgisayarınız için uygun versiyonu ya da en güncel versiyonunu .exe formatında indirip yükleyebilirsiniz.

Mac OS X:

www.rstudio.com sitesine gidin ve “Download RStudio” butonuna tıklayın.

Open Source Edition sütununun altında bulunan “Download RStudio Desktop” linkine tıklayın.

Sırada size “Choose your version of RStudio” diye bir ekran çıkacak.

Bilgisayarınız için uygun versiyonu ya da en güncel versiyonunu .dmg formatında indirip yükleyebilirsiniz.

İlk R Uygulamaları

Her programlama dilinde olduğu gibi, R öğrenirken de ilk olarak “hello world” yazıyoruz.

Son olarak, vektör adı verilen küçük bir sayı koleksiyonu oluşturalım. Veri içeren herhangi bir nesneye veri yapısı denir ve sayısal vektörler R’daki en basit veri yapısı türüdür. Aslında tek bir sayı bile bir uzunluk vektörü olarak kabul edilir.

Bir vektör oluşturmanın en kolay yolu, “birleştir” anlamında gelen c() fonksiyonudur. 1.1, 9 ve 3.14 sayısını içeren bir vektör oluşturmak için şunu yazıyoruz:

Temel olarak R programlama dili bu şekildedir. Daha detaylı bir şekilde öğrenmek isterseniz resmi sayfasındaki dokümanı inceleyebilirsiniz.

R Programlama Dili Nedir? Nasıl Kullanılır?

Programlama ile alakalı tüm konulara bu başlık altından ulaşabilirsiniz.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince sitemizde telif hakkı bulunan mp3,video v.b. eserlerin paylaşımı yasaktır. Yasal işlem olması halinde paylaşan kişi yada kişilerin bilgileri gerekli kuruma verilecektir.

Konuyu Görüntüleyen Aktif Kullanıcılar: 1 (0 üye ve 1 misafir)